Vai trò và cấu trúc của gan mật

Gan không chỉ là cơ quan lớn nhất trong cơ thể mà còn đóng vai trò trung tâm trong nhiều quá trình sinh lý quan trọng. Ngoài chức năng dự trữ và chuyển hóa, gan còn tham gia vào quá trình sản xuất mật, quan trọng cho tiêu hóa. Túi mật, dù nhỏ, nhưng cũng đóng vai trò không kém phần quan trọng trong quá trình lưu trữ và cô đặc mật. Cấu trúc phức tạp của gan và túi mật đòi hỏi phương pháp chẩn đoán chính xác để phát hiện bất kỳ bất thường nào.

Siêu âm gan mật: công nghệ và ứng dụng

Siêu âm là một phương pháp chẩn đoán không xâm lấn, sử dụng sóng âm thanh để tạo ra hình ảnh của các cơ quan bên trong cơ thể.

Trên hình ảnh siêu âm gan mật chúng ta có thể thấy:

– Cấu trúc đường viền của gan;
– Cấu trúc nhu mô gan;
– Cấu trúc hình ống trong nhu mô gan: bao gồm các mạch máu trong gan và đường mật;
– Các cấu trúc cuống gan.
Hình ảnh túi mật trên siêu âm: túi mật nằm trong hố túi mật, thường có hình thoi, đôi khi có hình cầu. Kích thước túi mật thay đổi, chiều dọc trung bình từ 8 - 10cm, chiều ngang 3cm. Nếu chiều ngang vượt quá 4cm thì được coi là bất thường.
 

Một số cấu trúc khác của gan như dây chằng liềm, dây chằng tròn. Siêu âm giúp chẩn đoán, đánh giá điều trị một số bệnh lý gan mật sau đây:

Các khối u gan lành tính:

– Nang gan
– U máu gan
– Tăng sản thể nốt khu trú
 

Các khối u gan ác tính bao gồm:

– Ung thư tế bào gan
– Ung thư tế bào đường mật trong gan
– Ung thư di căn gan
– Các bệnh lý nhiễm trùng gan, bao gồm:
 

Áp xe gan
– Áp xe gan: áp xe gan a míp, áp xe gan vi khuẩn
– Ký sinh trùng gan: sán lá gan lớn, sán lá gan nhỏ
 

Một số bệnh lý gan lan tỏa, tăng áp lực tĩnh mạch cửa:

– Xơ gan
– Gan nhiễm mỡ: gan nhiễm mỡ lan tỏa đồng nhất, gan nhiễm mỡ lan tỏa không đồng nhất
– Tăng áp lực tĩnh mạch cửa
 

Chấn thương gan: gan là một trong những tạng dễ bị tổn thương trong chấn thương bụng nhất, chỉ đứng sau lách và thận. Các tổn thương gan do chấn thương gồm có:

– Đụng dập - tụ máu trong nhu mô
– Tụ máu dưới bao gan
– Vỡ gan: rách nhu mô gan và bao gan
– Tổn thương cuống gan
 

Các bệnh lý đường mật:

– Sỏi đường mật:

– Sỏi đường mật chính
– Sỏi đường mật trong gan
– Sỏi túi mật
 

Các biến chứng sỏi túi mật: ứ nước túi mật cấp, viêm túi mật cấp, thành túi mật dày.
– U đường mật:

– Các khối u lành tính.
– Ung thư đường mật: ung thư túi mật, ung thư đường mật, u bóng Vater
– Nang ống mật

Các bệnh lý gan mật thường gặp và vai trò của siêu âm, chụp CT

Gan và túi mật có thể gặp nhiều loại bệnh lý khác nhau, từ những vấn đề nhẹ như gan nhiễm mỡ cho đến các tình trạng nghiêm trọng như ung thư gan. Siêu âm và chụp CT đóng vai trò quan trọng trong việc chẩn đoán chính xác những bệnh lý này.

– Gan nhiễm mỡ: Một tình trạng phổ biến, thường do chế độ ăn uống không lành mạnh và lối sống ít vận động. Siêu âm có thể giúp phát hiện sự thay đổi về mật độ của gan, trong khi chụp CT cung cấp hình ảnh chi tiết hơn về mức độ nhiễm mỡ.
– Xơ gan: Là tình trạng tổn thương gan lâu dài, thường gặp ở những người lạm dụng rượu hoặc mắc các bệnh viêm gan mạn tính. Siêu âm và chụp CT có thể phát hiện sự thay đổi về kích thước và cấu trúc của gan.
– Ung thư gan: Ung thư gan có thể phát triển mà không gây ra triệu chứng trong giai đoạn đầu. Chụp CT và siêu âm giúp phát hiện sớm các khối u, từ đó tăng cơ hội điều trị thành công.
– Bệnh lý đường mật: Các tình trạng như sỏi mật và viêm túi mật cũng có thể được chẩn đoán qua siêu âm và chụp CT, giúp bác sĩ xác định vị trí và kích thước của sỏi, cũng như mức độ viêm nhiễm.

Lợi ích và hạn chế của siêu âm, chụp CT

Mỗi phương pháp chẩn đoán hình ảnh có lợi ích và hạn chế riêng. Siêu âm gan mật là phương pháp không xâm lấn, an toàn và có thể thực hiện nhanh chóng tại phòng khám. Tuy nhiên, nó có thể không phát hiện được các bệnh lý sâu bên trong hoặc khi bệnh nhân có thân hình lớn. Trong khi đó, chụp CT gan mật cung cấp hình ảnh chi tiết và rõ ràng hơn, nhưng đòi hỏi phải sử dụng phương tiện tương phản và phơi nhiễm một lượng nhỏ bức xạ.

Với sự tiến bộ trong công nghệ y tế, siêu âm và chụp CT đang ngày càng trở nên chính xác và hiệu quả hơn. Sự phát triển của công nghệ chẩn đoán 3D và chẩn đoán từ xa là những bước tiến quan trọng, giúp việc chẩn đoán bệnh lý gan mật trở nên dễ dàng và tiếp cận được nhiều bệnh nhân hơn.