Vitamin A được biết đến từ rất lâu nhưng cho đến nay, thiếu vitamin A vẫn đang là một vấn đề sức khoẻ cần được giải quyết. Nhiều chức năng quan trọng của vitamin A đối với cơ thể con người đã được khoa học ngày càng làm sáng tỏ.

Vitamin A là một trong 3 loại vi chất (Iốt, vitamin A, Sắt) đang được quan tâm vì sự thiếu hụt các vi chất này ở các nước đang phát triển đã và đang trở thành vấn đề có ý nghĩa đối với sức khoẻ cộng đồng.

Vitamin A có tác dụng bảo vệ mắt, chống quáng gà và các bệnh khô mắt, đảm bảo sự phát triển bình thường của bộ xương, răng, bảo vệ tính toàn vẹn của tế bào biểu mô, niêm mạc, da. Ngoài ra, còn đóng vai trò quan trọng trong việc tăng trưởng và tăng cường miễn dịch của cơ thể, chống lại các bệnh nhiễm khuẩn, nhiễm vi rút và các bệnh về mắt.

Vitamin A có công dụng gì đối với sức khỏe con người

 Vitamin A có nguồn gốc từ động vật, chúng sẽ tồn tại dưới dạng rượu và retinol. Bên cạnh đó, khi được chiết xuất từ thực vật, vitamin A sẽ tồn tại ở 3 dạng tiền chất là α,β,γ – carotene.

Đối với người lớn

• Đây là một loại dưỡng chất quan trọng đối với thị lực của con người, làm giảm nguy cơ mắc bệnh đục thủy tinh thể, thoái hóa điểm vàng.
• Bên cạnh đó, vì vitamin A có khả năng chống oxy hóa cao, giúp phòng chống ung thư, giảm cholesteron và bảo vệ cơ thể khỏi nguy cơ đột quỵ
• Ngoài ra, vitamin A còn giúp làm chậm quá trình lão hóa, ngăn ngừa nếp nhăn và làm giảm bớt độ đậm màu của vết nám.

Đối với trẻ nhỏ

• Tăng trưởng: giúp trẻ tăng trưởng và phát triển hoàn thiện hơn. Thiếu vitamin A trẻ sẽ chậm lớn, còi cọc.
• Thị giác: vitamin A có vai trò trong quá trình nhìn thấy của mắt, biểu hiện sớm của thiếu vitamin A là giảm khả năng nhìn thấy lúc ánh sáng yếu (quáng gà).
• Bảo vệ biểu mô: vitamin A bảo vệ sự toàn vẹn của các biểu mô, giác mạc mắt, biểu mô da, niêm mạc khí quản, ruột non và các tuyến bài tiết. Khi thiếu vitamin A, biểu mô và niêm mạc bị tổn thương; tổn thương ở giác mạc mắt dẫn đến hậu quả mù lòa.
• Miễn dịch: vitamin A tăng cường khả năng miễn dịch của cơ thể. Thiếu vitamin A làm giảm sức đề kháng với bệnh tật, dễ bị nhiễm trùng nặng đặc biệt là sởi, tiêu chảy và viêm đường hô hấp dẫn tới tăng nguy cơ tử vong ở trẻ nhỏ.
• Mới đây người ta còn phát hiện vitamin A có khả năng làm tăng sức đề kháng với các bệnh nhiễm khuẩn, uốn ván, lao, sởi, phòng chống bệnh ung thư.

Đối với phụ nữ có thai

• Vitamin A cũng rất quan trọng đối với thai phụ, vì chúng ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của phôi thai trong bụng mẹ.
• Loại dưỡng chất này cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành và phát triển tim, gan, mắt, hệ thần kinh… của thai nhi.
• Ngoài ra, việc bổ sung vitamin A với liều lượng hợp lý, sẽ giúp thai phụ nhanh chóng phục hồi sau khi sinh nở.

Nguồn cung cấp Vitamin A

Gan động vật

Trong gan động vật có chứa lượng vitamin A rất phong phú, là một trong những loại thực phẩm nhiều vitamin A nhất. Đó là do cơ chế tích tụ, lưu trữ vitamin A trong gan của động vật cũng như con người. Do đó bạn có thể bổ sung lượng lớn vitamin A cho cơ thể từ loại thực phẩm này.

Trong 85g gan bò (một khẩu phần ăn) có chứa khoảng 6.582 microgam vitamin A, ngoài ra còn chứa nhiều Protein và nhiều dinh dưỡng khác (vitamin B2, vitamin B12, sắt, Choline tốt, folate, đồng,...).

Khoai lang

Một củ khoai lang nướng trong cung cấp 1.403 mcg vitamin A. Vitamin A có trong loại rau củ này ở dạng beta carotene, một số nghiên cứu cho thấy khi vitamin A ở dưới dạng này có thể bảo vệ cơ thể chống lại ung thư tuyến tiền liệt và ung thư ruột kết. Ngoài ra, khoai lang cũng ít calo và không có chất béo. Chúng là nguồn cung cấp vitamin B-6, vitamin C và kali rất tốt. Khoai lang có nhiều chất xơ và với chỉ số đường huyết thấp, chúng có thể giúp bạn kiểm soát lượng đường trong máu.

Cà rốt

Cà rốt rất giàu beta carotene và một nửa cốc cà rốt sống chứa 459 mcg vitamin A. Chỉ với 26 calo mỗi phần, cà rốt tạo ra một món ăn nhẹ và tốt cho sức khỏe, đặc biệt là khi được phục vụ cùng với sốt hummus hoặc Salad quả bơ Mexico (Guacamole). Cà rốt cũng rất giàu chất xơ, có thể giúp ngăn ngừa táo bón và tăng cường sức khỏe đường ruột tốt hơn.

Bí ngô

Cũng như cà rốt, vitamin A có trong bí xanh được hình thành ở dạng beta-carotene, khi được đưa vào cơ thể chúng chuyển hóa thành các chất chống oxy hóa giúp bảo vệ cơ thể từ bên trong.

100g bí nấu chín chứa đến 11.155 UI vitamin A cần thiết hàng ngày mà chỉ chứa 42 calo, do đó bí ngô cũng là một thực phẩm mà chị em nên áp dụng vào thực đơn giảm cân của mình.

Rau diếp

1 chén rau diếp nhỏ cung cấp 361 IU vitamin A  nhưng chỉ chứa 10 calo, những loại rau có màu xanh lá thẫm như rau bina hay cải xoăn đều chứa hàm lượng vitamin A cao, do đó bạn có thể dùng chúng để chế biến ra các món như salad để đưa vào thực đơn dinh dưỡng hàng ngày của gia đình mình nhé.

Ngoài những tác dụng chính của vitamin A như giúp sáng mắt, tỉnh táo tinh thần thì trong các loại rau chứa nhiều vitamin A còn giúp thúc đẩy hệ tiêu hóa làm việc do chúng còn chứa nhiều chất xơ bên trong.

Bông cải xanh

Bông cải xanh cũng là một loại rau dinh dưỡng tốt cho sức khỏe. Đặc biệt bông cải xanh rất giàu vitamin A, một khẩu phần ăn chứa đến khoảng 60 mcg vitamin A trong khi chỉ cung cấp 27 calo.

Ngoài ra, bông cải xanh cũng chứa nhiều vitamin K giúp thúc đẩy quá trình chuyển hóa xương và đông máu, vitamin C giúp tăng cường chức năng miễn dịch, chống viêm và chống oxy hóa.

Đu đủ

Chỉ cần 1 quả đu đủ nhỏ đã cung cấp hơn 33% lượng vitamin A cần thiết cho một ngày. Trong đu đủ ngoài chứa nhiều vitamin A thì chúng còn chứa nhiều vitamin C, B1, B2 đều là những chất giúp tăng cường sức đề kháng cho cơ thể cũng như ngăn ngừa được tình trạng tắc nghẽn mạch máu.

Ớt chuông

Một chén ớt chuông trung bình chứa 4665 IU vitamin A tương đương 100% lượng vitamin A bạn cần cho 1 ngày. Trong đó, ớt chuông xanh chứa 12% lượng vitamin A và ớt chuông vàng thì chứa 7% lượng vitamin A cần thiết cho một ngày. Ngoài ra, ớt chuông còn chứa nhiều vitamin C và canxi hỗ trợ điều trị các bệnh về xương khớp và đường tiêu hóa.

Xem thêm các thông tin dinh dưỡng khác tại WorldCareVN.